Оның айтуынша, лотерея құмар ойын емес. Қазақстанда бұл екі сала екі түрлі заңмен реттеледі. Бұл 2016 жылы қабылданған «Ойын бизнесі туралы» заң және «Лотерея және лотерея қызметі туралы» заң.
Заң нормаларына сәйкес, лотерея – бұл оператор лотерея билеттерін сатудан түскен қаражаттан немесе өз қаражаты есебінен қалыптастырылған билеттерді сатып алған лотереяға қатысушылар арасында ойнатылатын жүлде қоры немесе тираждық ұтыс ойыны. Бұл ретте ұтыстарды төлеу бойынша лотереяға қатысушылар алдындағы міндеттемелерді қоспағанда, операторға жүлде қорына қандай да бір міндеттемелер артуға салуға тыйым салынады. Яғни, жүлде қорының қаражатын ұтысты төлеуден басқа мақсатта пайдалануға тыйым салынады. Мұны түсіну өте маңызды, өйткені қоғамда лотерея операторының миллиардтаған айналымы бар және оның көп бөлігін өзіне қалдырады деген пікір бар. Мұнда әрекеттерге тыйым салынған және лотерея операторының қызметі заң негізінде тоқтатылуы мүмкін.
«Егер заң бойынша лотерея операторы түсімнің кемінде 50% мөлшерінде жүлде қорын қалыптастыруға міндетті болса, қазір лотерея операторы жүлде қорына түсімнің 80% - дан астам бөлігін жібереді, қалған 20% - оператордың кірісі болып табылады, бірақ ең алдымен бұл соммадан кредиторлар, инвесторлар алдындағы барлық міндеттеме өтеліп, әкімшілік шығыстар, салық төлемдері және екі қорға аударымдар шегеріледі. Бұл тәсіл лотереяға деген сенім деңгейін арттыру және ұтылыстан ұтыстарды арттыру арқылы әділдікті орнату үшін қолданылады», – деп түсіндірді спикер.
Өткен жылдың қорытындысы бойынша жүлде қоры, яғни есептелген ұтыстар барлық лотерея өнімі бойынша 305 млрд теңгені құрады, оператордың жалпы ақша айналымы 356 млрд теңгені құрады. Жеңімпаздардың көбі өз жеңісін жариялаудан бас тартады.
Мирас Төлебаев лотерея қызметі туралы отандық заңнаманы жетілдіру жөніндегі жоспармен бөлісті. Атап айтқанда, ойын бизнесі және лотерея қызметі мәселелері бойынша заңнамалық түзетулер пакетінде тұрғын үйлерде, жатақханаларда, діни, білім беру, медициналық және мәдени мекемелерде лотерея өнімдерін таратуға тыйым салу туралы норма қарастырылған.
«Жақын арада 55 түзету қарастырылған заң жобасы Парламенттің қарауына ұсынылатын болады», - деді ҚР туризм және спорт вице-министрі Мирас Төлебаев ОКҚ алаңында өткен баспасөз конференциясында.
Оның айтуынша, депутаттар Туризм және спорт министрлігімен, Парламентаризм институтымен бірлесіп, осы пакетке кемінде 35 жаңа қатаңдататын түзетуді қамтитын толықтырулар дайындады.
«Lotomatic» лотоклубтары мен терминалдарының санын кезең-кезеңімен нөлге дейін азайту; жаңа лотоклубтар ашуға және жаңа терминалдар орнатуға мораторий енгізу; лотоклубтарды бір ғимаратта немесе банк бөлімшелерінен, микрокредиттік ұйымдардан, ломбардтардан 100 метрден аз қашықтықта орналастыруға тыйым салу; ломбардтарда алкоголь мен темекі өнімдерін сатуға тыйым салу, лотоклуб терезелеріне жабық перде ілуге және ойын мекемелерінің басқа да белгілерін көрсетуге тыйым салу; «Lotomatic» терминалдарын лото-дүкендерге қайта форматтау мәселелері қозғалды.
«Лотоклубтарға қатысты қалыптасқан жағдай мен әлеуметтік желілердегі реттеуші мен операторға жолданған жағымсыз пікірлерді назарға ала отырып, сондай-ақ нарықты заңсыз ойын автоматтарынан тазарту қажет екенін ескере отырып, Министрлік осы жылдың 20 қаңтарында лотерея операторының атына өткен жылғы ұсынымдарды мерзімінен бұрын орындау және ел бойынша «Lotomatic» барлық терминалдарының жұмысын тоқтатудың орындылығы туралы қосымша ұсыныс жіберді», – деді спикер.
Вице-министр бұл ұсыныс негізінен зейнеткерлер мен мүгедектер әуес классикалық тираждық және қағаз күйіндегі сол мезетте ойнатылатын лотереяларды сату нүктелерінің қызметіне әсер етпейтінін түсіндірді. Қазақстан бойынша лотерея операторы және оның агенттері 8 мың адамды жұмыспен қамтамасыз етеді.
Ұсынымдарға сәйкес, 30 қаңтардан бастап лотерея операторы 5 мыңға жуық лотоматиктің жұмысын тоқтатты, оның 750-і 82 жеке тұрған лотерея дүкендерінде орналастырылды. Бұл туралы ақпарат ресми ресурстарда, бұқаралық ақпарат құралдарында және әлеуметтік желілерде жарияланды.
«Қазіргі уақытта Министрлік қызметкерлерінің арасынан елордада және өңірлерде лотерея терминалдарына визуалды іріктеп бақылау жүргізетін мобильді мониторингтік топ құрылды. Осы үзілісті пайдалана отырып, біз лотерея операторымен және құқық қорғау органдарымен бірлесіп нарықты заңсыз аппараттардан тазартуды, сондай-ақ әкімдіктер мен полиция қызметкерлеріне лотоматиктердің заңсыз аппараттардан айырмашылығы туралы семинарлар өткізуді жоспарлап отырмыз. Лотереялық ақпаратты өңдеу орталығына қосылмаған заңсыз «сары-жасыл» құрылғылар жұмысын жалғастырып жатқанын жоққа шығармаймыз. Сондықтан азаматтардан осындай деректер анықтаған кезде оны камераға түсіріп, Telegram және WhatsApp чат-бот арқылы министрлікке жіберуді сұраймыз», – деді спикер.
