Іскерлік форумды өткізуге екі тарап та мүдделі. Қазақстан – Ауғанстан нарығына ірі азық-түлік жеткізушісі. Қазақстандық экспорттың басым бөлігін ұн мен бидай құрайды. Былтыр Ауғанстан 1,28 млн тонна қазақстандық ұнды импорттап, Өзбекстан және Тәжікстанмен қатар осы өнімді тұтынушы негізгі үш ел арасында көш бастады.
«Ауғанстан Қазақстан үшін ұн өткізетін негізгі нарық болып саналады, оған ұн экспортының жалпы көлемінің 70%-ы тиесілі. Қазіргі уақытта біз экспорттық себетті әртараптандыру үрдісін көріп отырмыз. Біздің есептер бойынша Қазақстанның Ауғанстанға азық-түлік, мұнай-химия, химия, металлургия, жеңіл, машина жасау салалары бойынша $500 млн сомасына тауар жеткізетін экспорттық әлеуеті бар», – деді форумда ҚР Премьер-министрінің орынбасары – сауда және интеграция министрі Серік Жұманғарин.
Вице-премьердің айтуынша, барлық Орталық Азия елдерінің ішінде Ауғанстан Қазақстанмен жиі сауда-саттық жасайды. Екі ел арасындағы өзара тауар айналымы шамамен $1 млрд-қа жетті, болашақта сауда көлемін $3 млрд-қа дейін ұлғайту жоспарланып отыр. Биыл Гератта Қазақстанның сауда үйі ашылды, бұл екі ел арасындағы экспорттық-импорттық тасымалды ұлғайтуға және әртараптандыруға мүмкіндік береді.
Ауғанстан халқының саны шамамен 40 миллион адамды құрайды. Бұл ретте еліміз сауда-саттық саласында қызығушылық танытып отырған Пәкістан мен Үндістанның, сондай-ақ Таяу Шығыстың жақын маңдағы кең нарықтарына шыға алады. Осы тұрғыда Қазақстанның Ауғанстан арқылы өтетін сауда бағыттарын әртараптандыру сауда қатынастарын дамытуға және екі елдің экономикасын нығайтуға ықпал етеді. Бірінші жартыжылдықта Қазақстан пәкістандық картоп импортын Ауғанстан аумағы арқылы өтетін және Пәкістанды Орталық Азия елдерімен, оның ішінде біздің елмен байланыстыратын ең қысқа автомобиль жолы арқылы жүзеге асырды.
Бүгінде қазақстандық бизнес өңірдің барлық елімен өзара іс-қимыл жасайды. Сауданың қауіпсіздігі мен тартымдылығын қамтамасыз ету үшін тараптар өзара сауда-саттық үшін оңтайлы жағдай жасауға келісуде.
«Бүгінде Түрікменстан өз аумағы бойынша тасымалдарды дамытуға мүдделі және өз аумағында жеңілдікпен транзиттік тариф ұсынуға дайын. Бұл бағыт, ең алдымен, ұн тартатын өнімдерге балама жөнелту бағыты бола алады. Осы мақсаттар үшін шикізаттық емес тауарлардың экспортын ілгерілетудің бірыңғай операторы QazTrade отандық тауарларды Болашақ станциясына дейін жеткізуді арзандатуды қамтамасыз етеді. Сонымен қатар біз Өзбекстанмен екі ел аумақтарымен транзиттік теміржол тасымалдарына жеңілдік шарттарын ұсыну бойынша уағдаластықтарды нығайттық, осылайша біз Ауғанстанға ұн мен астықты тепе-тең негізде жеткіземіз», — деді Серік Жұманғарин.
Транзиттік-көлік жүйесін кеңейту үшін 2021 жылы Өзбекстан, Ауғанстан және Пәкістан билігі Термез – Мазари – Шариф – Кабул – Пешавар трансафган теміржолын ұзартуға келісті. Бұл маршрутты салу тек Ташкент, Кабул және Исламабад үшін ғана емес, сондай-ақ Азия аймағының басқа елдері, сондай-ақ Таяу Шығыс үшін де сауда жолдарын ашады.
«Қазақстан Мазари – Шариф – Кабул – Пешавар теміржол трансафган көлік дәлізін салу бастамасын жоғары бағалайды, бұл Орталық Азия мемлекеттерінің Оңтүстік Азия, Таяу Шығыс елдерімен үздіксіз өңіраралық ынтымақтастығын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Бұл бағыт сауда-экономикалық қатынастар динамикасына жаңа серпін береді», – деді ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – cауда және интеграция министрі Серік Жұманғарин.
Қазақстандық тараптың пікірінше, Ауғанстанмен энергетика саласындағы ынтымақтастық үшін жақсы перспективалар бар. Атап айтқанда, мұнай мен газды өндіру және тасымалдау жөніндегі жобаларды іске асыру елдерге өз экономикасын нығайтуға мүмкіндік береді.
Қазақ-ауған бизнес-форумын өткізу аясында B2B келіссөздері өтті, оған екі елдің іскер топтарынан 250 өкіл қатысты.
Бірінші Қазақстан-ауған бизнес-форумы аясында Ауғанстаннан тауарлар көрмесі өз жұмысын бастады, деп хабарлайды ҚР Сауда және интеграция министрлігі.
Көрменің ассортиментінде дәстүрлі Ауған өнімдері: кілемдер, мыс ыдыстар, мәрмәр, бағалы және жартылай бағалы тастар мен одан жасалған бұйымдар, сондай-ақ кептірілген жеміс, шафран, дәмдеуіштер бар. Сондай-ақ, көрмеде құрылыс тауарлары, тұрмыстық және өндірістік химия, көкөністер мен жемістер, азық-түлік және басқа да тауарлар бар.
Көрме 3-5 тамыз аралығында EXPO аумағында, Конгресс-орталықта өтіп жатыр.
Астанадағы Қазақстан-Ауған іскерлік форумы аясында жалпы сомасы 190,8 млн долларға жуық экспорттық келісімшарттарға қол қойылды, деп хабарлайды ҚР Сауда және интеграция министрлігі.
Ауыл шаруашылығы өнімдерін, ұн мен өсімдік майын жеткізуге барлығы 15 шарт, сондай-ақ Майлы дақылдарды қайта өңдеушілердің ұлттық қауымдастығы (Қазақстан) мен Май дилерлерінің Балх одағы (Ауғанстан) арасында ынтымақтастық жөніндегі меморандум жасалды.
Ауғанстан қазақстандық өсімдік майының ең ірі импорттаушыларының бестігіне кіреді, бұл форум алаңында қол жеткізілген уағдаластықтарды растайды. Қол қойылған келісімшарттардың жалпы санының 9-ы май жеткізуге қатысты.
